Olej kokosowy – samo zdrowie?
Olej kokosowy ostatnio cieszy się ogromną popularnością. Istnieje pełno publikacji, które go zachwalają oraz takie, w których czytamy o jego wadach. Co to właściwie jest olej kokosowy? Jakie jest jego zastosowanie?
Olej kokosowy- pochodzenie i składniki odżywcze
Kokos i wyroby kokosowe od wieków należą do tradycyjnej diety mieszkańców krajów tropikalnych (Indie, Sri Lanka, Filipiny, Polinezja), gdzie nie obserwuje się negatywnych związków ich spożycia z występowaniem chorób sercowo – naczyniowych. Palma kokosowa występuje w Azji, Australii, Afryce, Ameryce Południowej i Północnej. Jest tam powszechnie uprawiana i nazywana „drzewem życia”. Olej kokosowy jest bogaty w liczne składniki odżywcze. Oprócz kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych zawiera również minerały takie jak: wapń, żelazo, cynk oraz witaminy E i K. Znajdujące się w jego składzie nasycone kwasy tłuszczowe to m.in. laurynowy, palimitynowy, kaprylowy i stearynowy, z kwasów nienasyconych zawiera: oleinowy z grupy Omega-9 i linolowy z grupy Omega-6.
Rodzaje oleju kokosowego
Na rynku jest dostępny olej kokosowy nierafinowany oraz olej rafinowany. Podstawową różnicą między nimi jest sposób w jaki ten olej został uzyskany.
Olej kokosowy nierafinowany
Pozyskuje się go z suszonego miąższu kokosa poprzez tłoczenie go na zimno. Metoda ta nie zakłada oddziaływania wysoką temperaturą co oznacza, że pozostaje w nim więcej wartości odżywczych. To właśnie nierafinowany olej kokosowy, powszechnie uznawany jest za bogatszy w składniki odżywcze, posiada charakterystyczny zapach i smak oraz wyższą cenę od oleju rafinowanego.
Olej kokosowy rafinowany
Olej kokosowy rafinowany również uzyskiwany z suszonego miąższu podlega zupełnie innym procesom, olej ten jest m.in.: ogrzewany, oczyszczany z osadów i aromatyzowany. Dzięki tym zabiegom nie posiada kokosowego smaku i zapachu, ma dłuższą datę przydatności oraz wyższą temperaturę palenia. Co nie zmienia faktu, że jest też uboższy w składniki odżywcze od swojego nierafinowanego odpowiednika.
Co z tym tłuszczem nasyconym?
Przyczyną złej sławy oleju kokosowego wśród lekarzy i dietetyków jest występowanie w nim nasyconych kwasów tłuszczowych, których nadmiar w diecie prowadzi do rozwoju chorób układu krążenia. Kwasy tłuszczowe, zbudowane są z łańcuchów węglowych, które mają różną długość, a przez to różne właściwości. Te zawarte w oleju kokosowym należą do tzw. średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCT), a proces ich trawienia i wchłaniania przebiega zupełnie inaczej niż kwasów długołańcuchowych pochodzenia zwierzęcego. Niektórzy badacze przekonują nas, że tłuszcze MCT po dostaniu się do organizmu, nie zamienią się w tkankę tłuszczową, tylko są od razu wykorzystywane do produkcji energii, co prowadzi do przyspieszenia tempa przemiany materii. Co za tym idzie – szybciej spalamy zbędne kalorie! Pamiętajmy jednak, że tłuszcz pozostaje tłuszczem i ma dużo kalorii, jedzmy go więc z umiarem.
Olej kokosowy w medycynie
Olej kokosowy dzięki swoim właściwościom zdrowotnym i pielęgnacyjnym ma bardzo szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni. Wykorzystywany jest także w medycynie i kosmetologii. Twórcy kampanii „Poznaj się na tłuszczach” przekonują, że tłuszcz MCT może być stosowany do wspomagania leczenia chorób związanych z zaburzeniami wchłaniania (celiakia, syndrom krótkiego jelita, biegunki), chorób wątroby czy chorób związanych z niedożywieniem (mukowiscydoza). Jego spożywanie nie tylko odżywia, ale i dostarcza energii niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania mózgu. To w oleju kokosowym znajdują się liczne składniki odżywcze takie jak kwas laurynowy (składnik mleka matki) i kwas kaprylowy, które mają działanie antybakteryjne oraz wiruso- i grzybobójcze, co bardzo przydaje się w medycynie i w kosmetologii. Znakomicie łagodzi stany zapalne i nawilża, poprawia stan chorej skóry (egzema, wysypka, skóra atopowa).
Obecność witamin antyoksydacyjnych i minerałów sprawia, że olej kokosowy jest wykorzystywany w pielęgnacji skóry i włosów z różnymi problemami, a dzięki obecności antyutleniaczy zapobiega przedwczesnemu starzeniu się skóry.
Olej kokosowy na hemoroidy
W medycynie naturalnej olej kokosowy okazuje się być pomocny także w przypadku leczeniu hemoroidów. Dzięki właściwościom łagodzącym i przeciwzapalnym stosowanie oleju kokosowego pomaga zmniejszyć obrzęki wewnątrz i na zewnątrz odbytu oraz zniwelować uporczywe swędzenie. Olejem kokosowym należy smarować obrzmiałe żyły na zewnątrz odbytu lub aplikować schłodzony olej w postaci czopków doodbytniczych.
Olej kokosowy w kuchni
Używamy go do gotowania, pieczenia, smażenia i duszenia. Można go długo przechowywać, ponieważ nie jełczeje. Przechowywany w temperaturze pokojowej przypomina masło, podgrzany – przechodzi w postać płynną. Wybierając olej kokosowy do smażenia musimy wiedzieć, że olej rafinowany ma wyższą temperaturę palenia niż olej nierafinowany, nie posiada smaku i zapachu kokosa, ale za to ma mniej składników odżywczych.
Kto powinien stosować olej kokosowy?
Olej z kokosa to dobry wybór przede wszystkim dla wszystkich, którzy chcą się zdrowo odżywiać. Jest bogaty zarówno w kwasy tłuszczowe, minerały i witaminy antyoksydacyjne. Zawarte w oleju kokosowym składniki odżywcze na pewno będą miały dobroczynny wpływ na nasze zdrowie.